De club

De VBBM bestaat inmiddels al zo’n 30 jaar. Jaren waarin er binnen onze vereniging ontzettend veel kennis is opgedaan over duurzame landbouw en (kringloop)landbouwsystemen. De VBBM is dé vereniging waar u zich bij aan kunt sluiten als u duurzame en toekomstbestendige landbouw wilt toepassen.

Enerzijds zet de vereniging zich in om draagvlak voor het gedachtegoed te creëen bij overheid, politiek en collegaboeren. Anderzijds zijn wij altijd bezig met ervoor te zorgen dat ónze leden tijdens hun lidmaatschap de handreikingen krijgen en kennis op doen die zij nodig hebben om stappen te zetten in hun  eigen bedrijfsproces. De ‘Vereniging tot Behoud van Boer en Milieu’ doet het niet van de boeren, maar nog echt vóór boeren. Dat is ons doel: Het bevorderen van boerenbedrijven die economisch rendabel mét behoud van milieudoelstellingen kunnen presteren. Het is onze missie om dit gedachtegoed breed uit te meten in ons land, waarbij wij de laatste jaren steeds meer erkenning ontvangen voor gedachtegoed die aanvankelijk controversieel verklaard is. Dit sterkt ons om door te gaan in deze missie!

Spreekt u dit aan? Kom gerust eens langs op een van de activiteiten die wij  voor onze leden organiseren. U mag als geïnteresseerde vrijblijvend kennis komen maken. Voelt u zich direct helemaal thuis? Word dan vooral lid om samen met ons onze missie voort te zetten: Het implementeren van kringlooplandbouw die werkelijk zorgt voor het behoud van de boer, zorg draagt voor onze waardevolle bodems én het milieu dient.

De geschiedenis van de VBBM

De ‘Vereniging tot Behoud van Boer en Milieu’ (VBBM) is in 1989 opgericht. In de tijd van de aanstelling van Erik Valk, de huidige voorzitter van de vereniging, zei deze daar het volgende over: ‘Het is niet voor iedere vereniging weggelegd om deze werkwijze zo lang vol te houden’. Erik doelt daarmee op het feit dat De VBBM al meer dan 25 jaar kringlooplandbouw voorstaat, ver voor dit thema populair werd zoals vandaag de dag het geval is. Binnen de VBBM zullen we dit actief uit blijven dragen.

De VBBM heeft ontzettend veel kennis over alle facetten van kringlooplandbouw. Daarbij zijn nog steeds veel zaken van dit thema onderbelicht, waarbij wij als VBBM de overtuiging hebben dat deze in de toekomst, in navolging op kringlooplandbouw, net zo in de belangstelling zullen komen te staan. Dat kan niet anders: te lang is er in de landbouw ingezet op chemische en technische oplossingen, terwijl dit veelal de weerstand van de kringloop op een landbouwbedrijf ondermijnt. Die tendens is in toenemende mate zichtbaar in onze sector. Steeds meer gewasbeschermingsmiddelen blijken noodzakelijk, de vitaliteit van de gewassen en de bodem zelf is achteruit geboerd. Dat wij ons op een keerpunt bevinden, is De VBBM van overtuigd: We moeten toe naar het bedrijven van landbouw bedrijven volgens de principes van de natuur. Bouwen aan land, door deze principe te optimaliseren en te ondersteunen. VBBM boeren doen dat al meer dan 25 jaar, en met succes. Over het ontstaan en de ideeën van onze vereniging leest u hieronder meer:

VBBM voorzitter Erik Valk 8 september 2017 tijdens VBBM symposium ‘Bodem, Mest&Voedselkwaliteit’.

 

De vereniging door de jaren heen

De VBBM, het was geen uitzondering dat ze een eigenwijs clubje genoemd werden. Toch blijkt dat in de loop van de vele jaren het duidelijk wordt dat het gedachtegoed van de VBBM zo gek nog niet is. Een aantal punten die de VBBM al jaren uitdraagt: Koolstof als onderbelicht component in de bedrijfskringloop, mestkwaliteit, kringlooplandbouw, door middel van voerstrategie emissiereductie bewerkstelligen, de schadelijke effecten van mestinjectie op de bodem en zo zijn er vele speerpunten te noemen.. Was de VBBM voorheen een roepende in de woestijn, langzaamaan krijgen deze onderdelen steeds meer aandacht in de gehele agrarische sector. Een bepaalde werkwijze ontwikkelt zich in in de loop van vele jaren, de weg terug zal evengoed jaren kosten. De VBBM neemt op de koop toe dat zij af en toe een roepende in de woestijn zal zijn, maar is er van overtuigd dat het tij zal keren. Dat proces is al gaande.

De kiem voor De VBBM werd in 1982 gelegd: Jan van der Kroon, grondlegger van de club, constateerde als foerage- (en aanverwante artikelen) handelaar een negatieve tendens van de gezondheid van koeien bij zijn klanten. Na verschillende onderzoeken legde hij een link met de verlaging van het koolstofgehalte in de bedrijfskringloop. Een en ander was het gevolg van de opkomst van de loopstal, waarbij de mest niet meer met stro (koolstofcomponent) vermengd werd. Hij bedacht dat dit gecompenseerd kon worden door toevoeging van klei in de mestkelder, kroontjesprut noemde men dat destijds, zelf noemde hij het ‘carbomix’. Er waren al snel proeven en analyses in de landbouwuniversiteit te Wageningen gedaan die de positieve werking ervan onderstreepten, toch kreeg hij tegenwerking van landbouworganisaties en het ministerie. Uiteindelijk werd de VBBM op 8 mei 1989 opgericht en had de vereniging ten doel om onderzoeken mogelijk te maken én draagvlak te creëren bij landbouworganisaties en overheid. In de statuten staat hierover het volgende vastgelegd:

‘De vereniging heeft ten doel, door samenwerking van wetenschappelijk en praktijkgericht onderzoek, aan te tonen dat door middel van fysische en ecologische beïnvloeding van de bodem landbouw te bedrijven zonder het milieu schade te berokkenen’.

In de loop van de jaren is het accent komen te liggen op kringlooplandbouw. Hoewel de vereniging aanvankelijk voornamelijk gestoeld was rond die positieve effecten van het koolstofproduct van Van der Kroon, was een bijkomend thema dat de VBBM boeren hun mest bovengronds aan wilden wenden. De reden hiertoe is dat mestinjectie allerlei negatieve neveneffecten heeft die de VBBM boeren niet als negatieve katalysator in hun kringloop willen brengen. In de beginjaren is hiervoor tot aan de hoge raad geprocedeerd door boeren uit de vereniging, de kosten voor de rechtsgang werden uit de vereniging betaald. Dit was uiteraard een erg kostbare aangelegenheid. De VBBM boeren zorgen ervoor dat hun vee mest produceert die minder emitteert dan gangbare mest. Dit wordt bewerkstelligd door de koe op een andere wijze te voeren (eiwitarm en structuurrijk) en wordt bewezen door vele honderden mestmonsters die de boeren in de loop van de jaren hebben laten nemen. Ook is er veel aandacht voor andere manieren om mestkwaliteit te verbeteren. Deze wijze van boeren bewerkstelligt minder uitspoeling, opbouw van organische stof en zodoende wordt het nutriënten verlies aan meerdere kanten beperkt. Dat de mest van zichzelf emissiearm is en er gunstige milieueffecten zijn door toepassing van de werkwijze die de VBBM nastreeft is in de loop van de jaren diverse malen onderbouwd. Tot op heden is er echter nooit de gewenste erkenning, in de vorm van wetgeving, voor deze wijze van boeren gekomen bij de overheid. Medio 2005 heeft De VBBM een certificaat ontwikkeld, die aantoont in welke mate een boer duurzaam scoort in zijn kringloop. Er kwam destijds meer erkenning en draagvlak voor het gedachtegoed van de VBBM, omdat zij toen echt iets in handen hadden waarmee aangetoond kan worden dat zij duurzaam bezig zijn.

De boeren van de VBBM hebben tot op de dag van vandaag vrijstelling voor emissiearm aanwenden. Dit is via de politiek bewerkstelligd, in 2010 was er een praktijkproef, die tot 2013 heeft geduurd. Vervolgens is in 2013 middels een motie die werd ingediend door Henk van Gerven van de SP een vrijstelling voor 5 jaar afgegeven, daar kunnen de VBBM boeren tot en met het jaar 2018 gebruik van maken. Op dit moment zijn we binnen de vereniging hard bezig om de juiste onderbouwing te verkrijgen om ook na 2018 bovengronds te mogen bemesten. Het certificaat was de afgelopen jaren door de vrijstelling enigszins op de achtergrond geraakt, maar we zijn bezig deze in een nieuw en beter jasje te steken, zodat we met een goede onderbouwing onze beleidsmakers tegemoet kunnen treden. Wilt u meer weten over het certificaat, kijkt u dan op de pagina ‘Natuurlijk Kringloop Systeem’. Het afgelopen haar hebben we in september nog een symposium georganiseerd die ontzettend goed bezocht werd, waarop aangetoond is dat er zelfs een verband is tussen bemestingstechnieken en voedselkwaliteit. Wilt u daar meer over lezen kijk dan op de pagina ‘Themadag 8 september’.